Wie voor dit gigantische gebouw staat, kan gaan duizelen. Alles is gedaan om indruk te maken, zowel binnen als buiten. Het Justitiepaleis, een symbolische plek met een zware geschiedenis, is gebouwd op de (toepasselijk genaamde) Galgenberg, waar veroordeelde middeleeuwers werden terechtgesteld. Volgens de legende ging de beroemde 16e-eeuwse dokter Vesalius er 's nachts lijken stelen, zodat hij het menselijk lichaam kon bestuderen... Het is een van de indrukwekkendste monumenten in Brussel en biedt een adembenemend uitzicht op de benedenstad. Een beetje geschiedenis In maart 1860 (onder Leopold I) hield de Belgische regering een internationale wedstrijd voor de bouw van een nieuw justitiepaleis in Brussel. De jury weigerde alle ingediende projecten en het project werd toevertrouwd aan de architect van de Stad Brussel (die deel uitmaakte van de jury!). Het project van Joseph Poelaert was megalomaan: de geschiedenis van de hele mensheid synthetiseren in de architectuur van één enkel gebouw. De bouw, die uiteindelijk van start ging in oktober 1866, duurde 17 jaar. Het leidde tot de opoffering van een deel van de Marollen, de volkswijk in het lagere gedeelte van de stad. Bewoners kregen te maken met onteigeningen tegen belachelijk lage prijzen, uitzettingen en afbraak. De inhuldiging (onder Leopold II) vond plaats op 15 oktober 1883, maar de architect heeft het niet kunnen meemaken. Uitgeput en tot waanzin gedreven stierf hij vier jaar voor de voltooiing van zijn meesterwerk. De "Skieven Architek" en "De Grote Inktpot"... Het monument liet niemand onverschillig. Het werd door sommigen aanbeden en door anderen bespot. Poelaert genoot tijdens het hele project een enorme artistieke en financiële vrijheid, wat voor onvrede zorgde in de politiek, de cultuur en bij het volk. Er werden een aantal charmante uitdrukkingen bedacht, zoals 'Rotten' en 'Skieven architek' (verdraaide architect), dat de naam werd van een café op het Vossenplein in het hart van de Marollen. Victor Horta beschreef het gebouw als "... een verpletterende massa bekroond met een kaasstolp". Freud was er vol lof over: "Op de top van een steile heuvel staat een massief gebouw, met zuilen die zo mooi zijn dat het geheel doet denken aan een Assyrisch koninklijk paleis of een illustratie van Gustave Doré". Victor Hugo doopte het "De Grote Inktpot". Het Justitiepaleis, gebouwd in de klassieke Grieks-Romeinse stijl en groter dan de Sint-Pietersbasiliek in Rome, is (tot op heden) het grootste gerechtsgebouw ter wereld: 40.000 vierkante meter een koepel die tot 100 meter hoog reikt een kolossale vestibule meer dan 250 zalen, waaronder 27 indrukwekkende rechtszalen... "Een cyclopische architectuur, bedacht door handen die geen weet hebben van de menselijke maat" (Victor Horta)
Het Brusselse Justitiepaleis
Location: Poelaertplein, 1, 1000 Brussel
