Manneken Pis, het bekendste Brusselse ketje

09 maart 2022
Manneken-Pis Bruxelles


Ken jij het verhaal van Manneken Pis? Dit beeldje van een kleine, plassende jongen groeide uit tot een van de grootste symbolen van de stad Brussel. Maar hoe kwam het zo ver? Een onthullende blik op de levensloop van dit bekende Brusselse ketje!

Manneken Pis is te bewonderen in de Stoofstraat, niet zo ver van de Grote Markt. Het ludieke beeldje geeft meteen blijk van het kenmerkende gevoel voor humor van de Brusselaars. Zodra je in de buurt van het manneken komt, zie je meteen hoe geliefd dit personage is. Het is wellicht een van de meest gefotografeerde fonteinen ter wereld! 

Terwijl de meeste bezoekers genoegen nemen met een foto of een selfie, valt er nog veel te leren van deze kleine jongen. Zo zijn er de uitdagingen die hij heeft moeten doorstaan, zijn sterke smaak voor mode, maar ook zijn bronzen kompanen die zowel binnen als buiten Brussel te vinden zijn. Maar eerst en vooral, waarom is dit ventje een nationale held geworden? Er bestaan veel legendes over het ontstaan van Manneken Pis, maar volgens de meest gangbare bron gaat het over een kind dat in de buurt van de Stoofstraat woonde.

De legende van Manneken Pis

Volgens de legende heeft de stad Brussel al enkele dagen te kampen met indringers. Omdat ze niet in staat waren de stadsmuren te doorbreken, besloten ze dan maar om de stadsmuren in brand te steken. 

Maar dat was buiten Manneken Pis gerekend. Dit ventje had de ongelukkige drang om 's nachts regelmatig te moeten opstaan om te plassen. Hij ging daarvoor naar buiten, waar hij de lont zag gloeien die door de indringers was aangestoken. Omdat er niet meteen water te vinden was, besloot hij te wateren met wat hij in handen had. Hij doofde de lont met een plasje en redde zo de stad van de ondergang! 

De amusante anekdote deed al snel de ronde in de verschillende Brusselse wijken en er werd een beeldje ontworpen om deze heldhaftige daad te vereeuwigen. 

Terug naar de geverifieerde historische feiten. Andere beelden droegen vooraf de naam Manneken Pis, maar het was Jérôme Duquesnoy die in 1619 het bronzen beeld in de stijl van een cupido ontwierp dat iedereen vandaag de dag kent. Dat manneken is intussen al 400 jaar oud! Wie het originele beeld wenst te bewonderen, kan terecht in het Museum van de Stad Brussel in het Broodhuis. In dit prachtige gebouw op de Grote Markt woont Manneken Pis, het beroemdste en tevens best geklede jongetje van België.

Een grote garderobe

Manneken Pis heeft stijl, hij is waarschijnlijk het beeldje met de grootste garderobe ter wereld.  

Zijn passie voor kleren begon volgens de overlevering in 1615. In een schilderij van Denis van Alsloot wordt Manneken Pis voor het eerst afgebeeld tijdens de Ommegang, gekleed als herder. Al gauw volgden er minder sobere gewaden, met name een kostuum geschonken in 1698 door Maximiliaan Emmanuel II van Beieren en in 1747 het oudst bewaarde en nog steeds te bewonderen ridderskostuum geschonken door de koning van Frankrijk. In de jaren die volgden groeide het aankleden van Manneken Pis uit tot een populaire traditie. 

Vandaag de dag heeft Nicolas, zijn persoonlijke stylist, de keuze uit een collectie van 1.000 kostuums die in de Garderobe Manneken Pis in de Eikstraat te bewonderen is.

Goed om te weten: met een kaartje voor het Museum van de Stad Brussel kan je ook meteen een bezoek brengen aan de Garderobe Manneken Pis.

GardeRobe Manneken-Pis

400 jaar in de bres

Manneken Pis is al meerdere eeuwen oud en beleefde reeds tal van avonturen. Zoals veel werken die in open lucht worden tentoongesteld, kreeg ook dit beeldje te maken met problemen en vernederingen. Zo is het beeld al meerdere malen gestolen of beschadigd. Gelukkig werd deze jongen steeds teruggevonden, soms intact en soms in nood van restauratie.  

Al deze tegenslagen hebben diegenen die instaan voor zijn veiligheid tot een pijnlijke beslissing gedwongen. Het authentieke beeld op de hoek van de Eikstraat en de Stoofstraat werd vervangen door een reproductie, en vond zijn onderkomen in het Museum van de Stad Brussel, gevestigd in het Broodhuis. Hier kan je het eeuwenoude jongetje vandaag de dag nog steeds bezichtigen.

Manneken-Pis Bruxelles

De familie Pis

Manneken Pis is niet alleen in Brussel. Er zijn nog enkele andere bronzen ‘gelijkgezinden’ te vinden! Zijn zus, Jeanneke Pis, is een andere bronzen fontein in het centrum van de hoofdstad, die te vinden is in de Getrouwheidsgang. In opdracht van Denis-Adrien Debouvrie werd het beeldje in 1987 officieel aan het publiek gepresenteerd.

Een jongetje, een meisje, en uiteraard: een hondje! Tom Frantzen creëerde deze viervoeter in brons, die op de hoek van de Kartuizerstraat en de Oude Graanmarkt blijk geeft van even slechte manieren als de twee anderen. ‘Het Zinneke’, dat in de volksmond vaak Zinneke Pis genoemd wordt, tovert al sinds 1999 een glimlach op de gezichten van de verraste voorbijgangers. In het Brusselse dialect verwijst men met het woord zinneke naar een straat- of bastaardhond, of een Brusselaar met slechts één ouder die geboren is in Brussel. Dit in tegenstelling tot ketjes als Manneken Pis, waarvan beide ouders geboren en getogen Brusselaars zijn!

Jeanne-Pis Bruxelles
Zinneke-Pis Bruxelles